“Bellek, Yüzleşme ve İyileşme” paneli

10 Ekim Gar Katliamı’nın 3. yılında Ankara’da Tüm Bel-Sen konferans salonunda, “Bellek, Yüzleşme ve İyileşme” konulu panel düzenlendi. HDP Mardin Milletvekili Mithat Sancar, “Geçmişle Hesaplaşmanın Hukuksal Zemini”, gazeteci Gökçer Tahincioğlu, “Yüzleşme, Yas ve Dünya Örnekleri”, akademisyen Banu Yılmaz, “Politik Şiddet, Travma ve İyileşme” ve Hanife Kardelen Işık, “Hafıza Mekanları” başlıkları altında konuştular.

Panelde ilk konuşmacı “Geçmişle Hesaplaşmanın Hukuksal Zemini” başlıklı sunumuyla HDP Mardin Milletvekili Mithat Sancar oldu.”Hatırlama neden önemlidir ve hesaplaşma mücadelesi neden yürütülür” sorusunun eski olmadığını belirten Sancar, geçmişten günümüze yaşanan katliamların, insanlık suçu olaylarının sonrasında yapılanların tarihsel gelişimi üzerine konuştu

Gazeteci Gökçer Tahincioğlu, “10 Ekim’de bütün meslek hayatımdan farklı bir yanı var. Ben de o gün gazeteci olarak değil barış talep eden yurttaş olarak alana yürüyenlerdendim. Bombalar patlamadan kısa zaman kalmıştı alana girmemize ve bombaların sesini duyduk. Alana girdiğimizde orada yaşamını yitirenler ve yaralananlar, onlara yardım edenler vardı. Kendimi oradan soyutlayamadan gazeteciliğe başlayamadım ve çaresizliği derinden hissettim” dedi.

Travma psikolojisi üzerine çalışmalar yürüten öğretim üyesi Banu Yılmaz, “Politik Şiddet, Travma ve İyileşme” üzerine konuştu. “Türkiye politik şiddet olaylarının çok sık ve uzun yıllardır yaşandığı bir ülke. Politik şiddet olayları insan eliyle kasıtlı ortaya çıkarılan travmalar. Bu travmalar da en ciddi yaraları açıyor ve son derece toplumsal yaralar açıyor” diyen Yılmaz şöyle devam etti:

Bizim pekçok travma durumunda karşılaştığımız duygusal, fiziksel, zihinsel ve sosyal belirtiler ortaya çıkıyor. Özür dilenmez ve telafi edilmeye çalışılmazsa insanların öfkeleri giderek arttığı için yasın başlaması da mümkün olmuyor. Kayıp ailelerin yaşadığı muğlak kayıp durumu ortaya çıkıyor. Kişi duygusal olarak var ama fiziksel olarak yok ve defnedilemiyor ve geride kalanlar yası bir türlü tutulamıyor.

Faili meçhul cinayet davalarını takip eden Hanife Kardelen Işık ise sunumunu “Hafıza Mekanları” üzerine yaptı.

“Dünyanın farklı yerlerinde insanlar yaşananlarla nasıl baş ediyorlar, bunu yaparken mekanları nasıl dönüştürüyorlar” üzerine konuşan konuşan Işık, Güney Afrika’daki anıtlardan ve hafıza mekanları örneklerinden bahsetti. Işık, “Bu mekanlar hem bir birikimin hem de birbirinden öğrenilen çeşitli hafızalandırma yönteminin sonucu ortaya çıktılar. Herbirinin birbirinden öğrendiği çok şey var. Bizim de bir şeyler öğrenmemizi sağlayabileceklerdir” dedi.

Panelin ardından “Son Dönem Katliamların Hafızasını Tartışmak: Olanaklar, Sınırlılıklar ve Kolektif İyileşme” konulu atölye çalışması yapıldı.