Çocuk deyip geçmeyin!

Delio’ya benim hapiste olduğumun niçin söylenmediğini veya hiç kimsenin bunu dolaylı olarak ortaya çıkaracağını nasıl anlayamadığını düşünemiyorum. Bu, çocuk için en kabul edilmez yoldur, kendisini eğitenlerin doğruluğundan kuşku duymaya başlar, kendi başına düşünmeye çalışır ve bizlerden kopar.

(…)

Çocukları en ciddi sorunları bile tartışabileceğimiz akıllı yaratıklar olarak kabul etmenin doğruluğuna inanıyorum. Bu, onlarda çok güçlü bir etki yaratır, karakterlerini güçlendirir ve en önemlisi onların gelişimini rastgele çevre baskılarının ve tesadüfi, kişiliksiz açıklamaların merhametine düşmekten kurtarır. Büyüklerin kendilerinin çocuk olmuş olduklarını unutmaları gerçekten garip, kendi deneyimlerini nasıl kullanmıyorlar? Kendim, her kaçamağı yakaladığımda nasıl rahatsız olduğumu çok canlı anımsıyorum. Acı gerçekleri benden saklamak için yapılmış olmasına karşın bu, beni kendi içime kapanık yaptı ve çekingenleştirdi.

On yaşıma gelince içtenlik ve karşılıklı doğruluğa olan fanatik arzumla annem için gerçek bir sorun olmuştum; bu arzu korkunç sahneler ve skandallar doğurdu.

[Antonino Gramsci-Bir devrimcinin yaşamı, Giuseppe Fiori]