Ziraat Bankası, BOTAŞ, TPAO, PTT, Borsa İstanbul, TÜRKSAT, Türk Telekom, Eti Maden İşletmeleri, Çaykur, THY, Halkbank gibi büyük devlet işletmeleri veya ortaklıklarının devredildiği Varlık Fonu, yapılan son düzenlemeyle bir çeşit “özelleştirme fonuna” dönüştürüldü. Başında Tayyip Erdoğan ve damadı Berat Albayrak’ın bulunduğu Fon, bugüne kadar o çok övülen “Prestij Projeleri” için kaynak aktarmak ve ekonomik kriz koşullarında kesintiye uğrayan sıcak para akışını varlıklarını ipotek göstererek bulduğu borçla yeniden sağlamak şeklinde tanımlıyordu.
Son olarak Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafında çıkarılan ve Resmi Gazete’de de yayınlanarak yürürlüğe giren bir kararla o da yatırım fonlarına katıldı. Yapılan bu düzenlemeyle Varlık Fonu bundan sonra sadece kaynak bulmakla sınırlı kalmayıp gerektiğinde bünyesindeki şirketleri satarak kaynak da yaratacak bir niteliğe kavuşmuş oldu.
Fon, yapılan değişiklikle ‘Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği’ kapsamına alındı.
SPK’nın değişikliğe ilişkin tebliğinde, “9/7/2013 tarihli ve 28702 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği’nin (III-52.1) 15 inci maddesinin altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir” denildi.
Değişiklikle, “Kurucu ve/veya yönetici tarafından katılma paylarının fon adına alım satımı esastır. Kurucu, fonun katılma paylarını kendi portföyüne dahil edebilir ve katılma paylarının satışına başlanmadan önce kurucu ve/veya yönetici tarafından fona avans tahsis edilebilir.” denildi.
Aynı Tebliğin 17. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi de, “Merkez Bankası, Hazine ve Maliye Bakanlığı, ipotek finansmanı kuruluşları ve Türkiye Varlık Fonu tarafından ihraç edilen para ve sermaye piyasası araçları için bu fıkrada yer alan sınırlamalar uygulanmaz. Ancak bu bent kapsamında tek bir varlığa yapılan yatırım, fon toplam değerinin yüzde 35’ini aşamaz” olarak değiştirildi.
Aynı bend değişiklik öncesi, “Merkez Bankası, Hazine Müsteşarlığı ve ipotek finansmanı kuruluşları tarafından ihraç edilen para ve sermaye piyasası araçları için bu fıkrada yer alan sınırlamalar uygulanmaz. Bu bent kapsamında tek bir varlığa yapılan yatırım, fon toplam değerinin yüzde 35’ini aşamaz” yolundaydı ve Türkiye Varlık Fonu’nu içermiyordu.
Oran belirleme yetkisi
SPK tebliğiyle, aynı tebliğin 24. maddesine aşağıdaki fıkra eklendi:
“Kurul, fon türü bazında fon portföyüne alınacak varlık ve işlemlere ilişkin olarak bu tebliğde yer alan oranlardan farklı asgari ve/veya azami oranlar belirleyebilir.”
Değişiklikte ayrıca, “Kurul, fon türü bazında yönetim ücretinin üst sınırını belirleyebilir” hükmü yer aldı ve tebliğ hükümlerini “Sermaye Piyasası Kurulu”nun yürüteceği belirtildi.