Bugünden geriye doğru baktığımızda Sovyet sosyalizminin başka konularda olduğu gibi bu konuda da ciddi açmazlarla karşılaştığını, yaşanılan sıkışmayı, daha çok bu nesnelliklerin basıncıyla bırakılan boşlukları, sergilenen kimi darlık ve tek yanlılıkları daha net olarak görebiliyoruz. Bunlar su götürmez birer gerçeklik olarak karşımıza çıkıyor. Fakat her kim bu konuda da Sovyet pratiğini olumsuz sonuçları ilerleyen yıllarda karşımıza çıkan bu tek yanlı düşüncesiz adımlara indirgerse -niyetinden bağımsız olarak- her şeyden önce dürüst ve adil davranmış olmaz
Ufuk Turu
Kasım, 2024
-
7 Kasım
Ekim Devrimi İnsanlığın Önüne Hangi Ufukları Açtı
Ekim Devrimi'nin açtığı yolda hayata geçirilen sosyalizm deneyimi bu bayrağı çok daha ileriye götürdü. Arkasının getirilememiş olması Sovyetler Birliği'nde cisimleşen sosyalist inşa pratiğinin dünya proletaryası ve ezilen halklara kazandırdığı ufuk genişliğini ve tarihsel deneyim mirasının önemini karartamaz. Bu kazanımlar elle tutulacak kadar somuttur, çünkü yaşanmıştır, iyisiyle kötüsüyle bizim tarihimizdir
Ekim, 2024
-
25 Ekim
Ekim 1917: Devrim Neden Rusya’da Oldu?
Nesnel koşulların olgunlaşma düzeyi Almanya’da da İtalya’da da Rusya’dan çok daha ileriydi. Peki buna rağmen devrim neden üstelik hem kapitalizmin gelişme düzeyi hem de gelişkin bir sınıf mücadelesi deneyimine ve güçlü komünist partilere sahip Almanya ve İtalya’da değil de Çarlık Rusya’sı gibi kimsenin -hatta Lenin’in dahi- ummadığı Rusya’da oldu?..
-
22 Ekim
Beylik Osmanlı Oyunu
Bahçeli ve Erdoğan-Bahçeli ittifakının karakterine dair herhangi bir hayal içinde değilsek yapılan hesabın özünü kestirmek zor olmaz: Bölgesel düzeyde örgütlü bir güç haline gelmiş Kürt özgürlük hareketi ve Kürt halkının dinamizmini soğurmak için kafa bulandırmak, savaşın yarattığı ruhsal yıpranmışlıkları yastıklayıp hareketin bileşenlerini kendi içlerinde karşı karşıya getirmek, hareketi bölmek parçalamak hesaplanmaktadır.
Eylül, 2024
-
27 Eylül
Teknolojik Determinizm ve Marksizmin Diyalektik Yapısı Üzerine
Teknolojik determinizmin bir diğer yansıması, yapay zekâ ve diğer ileri teknolojilerin yol açabileceği potansiyel felaketler üzerine yapılan distopik söylemlerdir. Bugün çeşitli vesile ve yöntemlerle robotların ve yapay zekânın yönetmeye başlayacağı bir dünyada varoluşsal tehditlerin kapıda olduğu fikri sıkça dile getiriliyor. Bu tür korkular, toplumsal ve ekonomik krizlerle beslenen bir geleceksizlik hissinin yansımasıdır
-
25 Eylül
Tevekkülün Sermayesi
Kapitalizme tarihsel bir zorunluluk olarak teslim olmuş olan İslamiyet de ideolojisini haliyle kapitalizmin şartlarına uydurmak zorunda kaldı. İnananlar görünüşte her ne kadar ulvi bir yaradana tevekkül talep etmeyi sürdürür görünse de kapitalizm koşullarında İslami cemaatlerin talep ettikleri tevekkülün sınırlarını fiili olarak belirleyen sermayenin doğası oldu
-
23 Eylül
Leyleğin Ömrü Laklakla Geçer
Bundan 4-5 yıl öncesine gelene kadar faşizmin varlığını dahi kabule yanaşmayan liberal budalalığın tek nedeni neoliberalizmin ideolojik anaforuna kapılmış olmak değildi. O bir yerde sonuçtu. Temelde yatan asıl neden faşizm olgusunu emperyalizm çağının ve mali sermayenin karakteristik özelliklerinden kopararak ele almakta düğümleniyordu
-
21 Eylül
Yeni Stratejiye Uygun Bir Toplum Gerek
Panislamizm ya da Türkizm (Turan) tartışmaları Osmanlı İmparatorluğu’nun çözülüp dağılmasının hız kazandığı 19’uncu yüzyılda başlayıp Balkan savaşıyla orduda-bürokraside-aydınlar arasında belirgin bir ideolojik-siyasi eğilim haline gelmiştir. İttihat Terakki’yle somut bir pratiğe dönüştürülmüş ve Türkiye Cumhuriyeti devleti o sürecin somut bir çıktısı olmuştur. Bugün de dünyanın bu hali içinde misakı millinin genişletilmesi eğilimi olarak karşımızda çıkmaktadır
Temmuz, 2024
-
16 Temmuz
Gerçeklik Algısının Dumura Uğraması
Bugünün Türkiyesi’nde hâlâ göreli üstünlüklerimiz ve nicelik farklarımızla (ve mazide başardıklarımızla) böbürlenip her gün aynanın karşısına geçerek “Ayna ayna söyle bana, benden güzeli var mı bu dünyada…” tekerlemesini tekrarlayarak mest olmak devrimci iyimserlik değildir.
Mayıs, 2024
-
14 Mayıs
“Türk Solu”
Her şeyden önce Türkiye solunun bileşenleri arasındaki büyük, derin ve tarihsel farklılıkları yok sayan ya da görmezden gelen toptancı bir genelleme özelliği taşıyor. Bu yönüyle yanlış. Daha da vahimi, Türkiye solunun ayrımsız bütün bileşenlerine yönelik milliyetçi bir husumet ve aşağılamanın ifadesi olarak kullanılıyor